Wypadek drogowy. Jak postępować?

Zatrzymując się w celu udzielenia pomocy osobom poszkodowanym, przede wszystkim dbamy o własne bezpieczeństwo. Parkując, włączmy światła awaryjne, zaciągnijmy hamulec ręczny oraz skierujmy koła w stronę pobocza. Z samochodu zabieramy kamizelkę odblaskową, apteczkę, telefon komórkowy oraz trójkąt ostrzegawczy.

Trójkąt ustawiamy w widocznym miejscu za pojazdem, na pasie którego dotyczy zagrożenie. Na autostradzie jest to odległość 150 m, na drodze ekspresowej 100 m, na terenie niezabudowanym 30-50 m, a na terenie zabudowanym 1 m.

Zanim zadzwonimy pod ogólny numer alarmowy 112 (Straż Pożarna 998, Policja 997, Pogotowie Ratunkowe 999), musimy zebrać konkretne informacje o wypadku i poszkodowanych osobach, by przekazać je podczas rozmowy dyspozytorowi. Dowiedzmy się: ilu jest poszkodowanych, oceńmy ich stan (czy są ranni, przytomni/nieprzytomni) ustalmy gdzie wydarzył się wypadek (jeżeli trudno jest określić dokładną lokalizację, podajemy na jakiej trasie i na jakim odcinku się znajdujemy), czy coś zagraża bezpieczeństwu (np. samochód stoi na torach kolejowych, nastąpił wyciek paliwa). Po wykonaniu telefonu, w czasie oczekiwania na karetkę, skoncentrujmy się na udzielaniu pomocy i wsparciu psychicznym osób, które brały udział w wypadku.

Podejdźmy do poszkodowanego i oceńmy czy osoba reaguje poprzez głośne i stanowcze zadanie pytania: „co się stało”, „czy nas słyszy”. Jeżeli:

1. Osoba reaguje – zakładamy, że jest przytomna i przystępujemy do ewentualnego udzielenia pierwszej pomocy (opatrzenie ran, udzielenie wsparcia psychicznego).

2. Osoba nie reaguje – zakładamy, że jest nieprzytomna.  Poprzez odchylenie głowy do tyłu udrażniamy jej drogi oddechowe, następnie przechodzimy do oceny oddechu. Stosujemy metodę „3P”: Poczuj (zbliżamy ucho do ust i nosa poszkodowanego), Posłuchaj, Popatrz (obserwujemy ruchy klatki piersiowej). Ocenę prowadzimy przez 10 sekund.

– jeżeli poczuliśmy/zobaczyliśmy/usłyszeliśmy mniej niż 2 oddechy, osoba nie oddycha i doszło do NZK (Nagłego Zatrzymania Krążenia).Przystępujemy do RKO (Resuscytacji Krążeniowo-Oddechowej).

– jeżeli poczuliśmy/zobaczyliśmy/usłyszeliśmy więcej niż 2 oddechy, osoba jest nieprzytomna, ale oddycha, –układamy  ją w pozycji bezpiecznej.

Podstawowa zasada to 30:2 (30 uciśnięć, 2 wdechy). Osoba poszkodowana powinna leżeć na płaskim i twardym podłożu. Zdejmujemy jej okulary i wyjmujemy wszystko z kieszeni. Uciskamy środek klatki piersiowej splecionymi, wyprostowanymi w łokciach rękami, na ok. 5-6 cm w tempie 100-120 ucisków/min. Następnie przystępujemy do wdechów: udrażniamy drogi oddechowe, jedną ręką zaciskamy nos poszkodowanego i wykonujemy 2 wdechy ratunkowe, obejmując swoimi ustami całe usta poszkodowanego. Jeżeli nie chcemy wykonywać oddechów, możemy je pominąć, prowadząc bez przerwy uciśnięcia klatki piersiowej.

Zapamiętajmy, że RKO możemy przerwać jedynie, gdy: poszkodowany zacznie reagować, przyjadą służby ratownicze i przejmą resuscytację, zabraknie nam sił na kontynuowanie, RKO zacznie zagrażać naszemu bezpieczeństwu.

Pozycja bezpieczna pozwala zachować drożność dróg oddechowych. Stosuje się ją u poszkodowanych nieprzytomnych, ale oddychających prawidłowo. Pozycja powinna być stabilna, jak najbliższa ułożeniu na boku z odgięciem głowy i brakiem ucisku na klatkę piersiową, aby nie utrudniać oddychania. Nie wolno układać w tej pozycji poszkodowanych, u których podejrzewany jest uraz kręgosłupa, klatki piersiowej, brzucha, złamania kończyn lub miednicy.

Prawo nakłada obowiązek udzielenia pierwszej pomocy ofiarom wypadku (Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym; art. 4) oraz przewiduje karę aresztu lub grzywny dla prowadzącego pojazd, który uczestnicząc w wypadku drogowym, nie udzieli pomocy (Kodeks wykroczeń, art. 93, §1).