Wróć na górę
Pasy ratujące życie – to musisz wiedzieć
13
04.2023

Pasy ratujące życie – to musisz wiedzieć

Od ponad 60 lat trzypunktowe pasy stanowią jedno z najistotniejszych rozwiązań, zapewniających bezpieczeństwo podróżnych podczas jazdy samochodem. W czasie wypadku czy kolizji mają za zadanie chronić przed groźnymi w skutkach obrażeniami. Minimalizują także ryzyko wypadnięcia z pojazdu, np. przez szybę czy uderzenia w fotel pasażera jadącego na przednim siedzeniu. Ich stosowanie jest w Polsce obowiązkowe. Ale są wyjątki. Warto je znać, tym bardziej, że w zeszłym roku zmieniła się liczba punktów karnych za jeżdżenie bez pasów.

Obowiązkowo, ale z wyjątkami

Obowiązkowe korzystanie z pasów bezpieczeństwa reguluje art. 39 Prawa o ruchu drogowym, który mówi, że kierujący pojazdem samochodowym oraz osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym w pasy bezpieczeństwa są zobowiązani korzystać z tych pasów podczas jazdy. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki.

Obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie dotyczy m.in.:

  • osób posiadających zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa;
  • kobiet w widocznej ciąży;
  • kierowców taksówek podczas przewożenia pasażerów;
  • instruktorów lub egzaminatorów podczas szkolenia lub egzaminowania;
  • policjantów, funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Więziennej, żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej;
  • funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa podczas wykonywania czynności służbowych;
  • służb medycznych w czasie udzielania pomocy medycznej;
  • konwojentów podczas przewożenia pieniędzy.

Jazda bez pasów się nie opłaca

Zasada działania pasów bezpieczeństwa jest prosta. Podczas wypadku utrzymują ciało kierowcy i pasażerów na fotelach, nie dopuszczając, by wypadali oni z samochodu i uderzali o poszczególne elementy auta. Pasy, by prawidłowo działać, nie mogą być poskręcane. Muszą przylegać płasko i szczelnie do ciała podróżnego, bo to zwiększa jego bezpieczeństwo. Pas piersiowy powinien przechodzić nad środkiem barku, w taki sposób, aby nie zsuwał się z ramienia, a pas biodrowy musi opinać biodra poniżej poziomu brzucha.1

Ważne jest także, by zapięci w pasy byli również podróżujący na tylnych siedzeniach pasażerowie. W przeciwnym razie podczas zderzenia mogą wpaść na fotel osoby siedzącej przed nimi, co bywa katastrofalne w skutkach. Dla zwiększenia bezpieczeństwa nowoczesne pasy zaopatrzone są dodatkowo w pirotechniczny napinacz bezpieczeństwa, powodujący, że podczas wypadku ciało kierującego lub pasażera jest dociskane do fotela.2

Jazda bez pasów się nie opłaca nie tylko ze względu na konsekwencje zdrowotne, ale także z powodu kar grożących za nieprzestrzeganie przepisów. Jak wynika z Dziennika Ustaw z dnia 15 września 2022 r. naruszenie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa przez kierującego pojazdem może skutkować:

  • 5 punktami karnymi (poprzednio 2);
  • 5 punktami karnymi (poprzednio 4) za przewożenie pasażera bez pasów.;
  • 8 punktami karnymi dla kierowcy, gdy w pojeździe znajduje się więcej niż jedna osoba bez pasów.

Ponadto jeżdżący bez pasów kierowca otrzyma mandat w wysokości 100 zł. Tak samo jak pasażerowie, którzy ich nie zapięli. Dodatkowo prowadzący pojazd może się też spodziewać kary w wysokości 100 zł, jeśli przewozi osoby niestosujące się do przepisów dotyczących pasów bezpieczeństwa.3

Dobrze zapięty trzypunktowy pas biodrowo-ramienny (wraz z poduszką powietrzną, chroniącą przed urazami głowy oraz zagłówkiem, osłaniającym szyję) stanowi istotne zabezpieczenie przed skutkami wypadku samochodowego i może aż dwukrotnie zwiększyć szanse jego przeżycia. Nic dziwnego, że uznano go za jeden z ośmiu najważniejszych patentów w poprzednim stuleciu.4

CIEKAWOSTKA

Historia trzypunktowych pasów bezpieczeństwa sięga lat 50-tych ubiegłego wieku. Wynalazł je szwedzki inżynier Nils Bohlin, pracujący jako konstruktor systemów bezpieczeństwa w firmie Volvo.5 Pierwsze pojazdy ze stworzonymi przez Szweda pasami – montowanymi na przednich siedzeniach – pojawiły się na rynkach skandynawskich w 1959 roku w autach marki Volvo (P 120 Amazon i PV 544).6 W Polsce obowiązek montowania pasów bezpieczeństwa przy przednich siedzeniach wprowadzono późno, bo w 1972 roku, ale bez konieczności ich zapinania. Dopiero 11 lat później wdrożono przepis o obowiązkowym zapinaniu pasów poza terenem zabudowanym. Od 1991 roku trzeba było je zapinać już obowiązkowo także na terenie zabudowanym, niezależnie od tego czy podróżowało się z przodu czy z tyłu auta.7
Źródło Volvo Trucks (Press release)
Fot. Źródło: Volvo Trucks (Press release)

[1] ttps://szkolaexpert.pl/2023/02/06/pasy-bezpieczenstwa-prawidlowe-stosowanie-i-historia-szkola-jazdy-z-tarnowskich-gor-uczy/
[2] https://motoklub.pl/mandat-za-brak-pasow
[3] https://www.auto-swiat.pl/porady/kto-placi-mandat-za-brak-pasow-bezpieczenstwa/lbe8zdw
[4] https://www.prawodrogowe.pl/informacje/ekspert-wyjasnia/jacek-mnich-pasy-bezpieczenstwa-prosty-wynalazek-ktory-sie-nie-s
[5] https://www.auto-swiat.pl/wiadomosci/aktualnosci/50-lat-pasow-bezpieczenstwa/10v63vc
[6] https://www.auto-swiat.pl/wiadomosci/aktualnosci/50-lat-pasow-bezpieczenstwa/10v63vc
[7] https://motofakty.pl/pasy-bezpieczenstwa-historia-zasady-zapinania-aktualne-mandaty/ar/c4-16270921